Açık Diyalog İstanbul’un kurucusu Billur Tansel ile söyleşi

-Biraz kendinizden bahsedebilir misiniz?

Ben, Açık Diyalog İstanbul’un kurucusu Billur Tansel. 14 senedir Üniversite’de Sanat Felsefesi ve Sanat Yönetimi alanlarında ders veriyorum. Son 12 sene de Galeri ve Müze Direktörlüğü görevlerinde bulundum, bu süreçte bir çok küratöryel proje yönettim. Bir ülkenin geleceğine en büyük yatırımın eğitim olduğuna inanıyorum.

-Akbank Sanat ve Açık Diyalog İstanbul iş birliğiyle Türkiye’de ilk kez Çağdaş Sanat ve Küratörlük seminer programı düzenliyorsunuz, fikir nasıl doğdu?

Yaklaşık 5 senedir üzerinde çalıştığım ve gerçekleştirmeyi hayal ettiğim bir programdı. Akbank Sanat iş birliği ile 2019 senesinde hayata geçirebilmek mümkün olduğu için çok mutluyum, çünkü iki kurum da eğitimi ve genç nesilleri çok önemsiyor. Bu tip ortaklıklarda vizyon, misyon ve düşünce birliği çok önemli.

Açık Diyalog Istanbul, organize ettiği konferanslar, seminerler, paneller ile sanat aktörleri için buluşma platformları yaratırken bir yandan da, genç küratörler, sanatçılar ve yazarlar için yeni platformlar sağlıyor ve bu alanda deneyime sahip olmayan sanat öğrencilerine eğitim fırsatı yaratıyor.

Akbank Sanat Türkiye’de çağdaş sanatın gelişimini desteklemek amacıyla kuruluşundan günümüze zengin bir kültür- sanat programı sunuyor. Ayrıca 1993 yılından günümüze 200 sergiye ev sahipliği yapan Çağdaş Sanat Galerisi’nde düzenlediği “Akbank Günümüz Sanatçıları Ödülü Sergisi” ile genç sanatçılara destek olmayı sürdürmektedir.

-Programdan biraz bahsedebilir misiniz?

“Çağdaş Sanat ve Küratörlük” (Curating Contemporary Art), Açık Diyalog İstanbul ve Akbank Sanat iş birliğiyle organize edilen 7 ay süreli bir seminer dizisi. Bu sene ikincisi gerçekleştirilecek olan programın amacı küratörlük konusunda kapsamlı ve uluslararası düzeyde bir program başlatmak ve bu alanda, hem teorik hem de uygulama bakımından, sergi kurgulama ve ideolojik çerçevesi ile Türkiye’de benzeri olmayan, prestijli bir eğitim platformu yaratmaktı. Yüksek lisans mahiyetinde kurgulanmış ve koordinatörlüğünü üstlendiğim bu program daha çok eğitici, uygulama esaslı ve araştırma odaklı bir yaklaşımla sürdürülüyor.

Kısaca seminerlerden bahsedecek olursak: Küratörlük nedir, küratör kimdir, çağdaş sanatın tarihi, sergi kurgulamaya giriş, araştırma nasıl yapılmalı, küratöryel kavramın belirlenmesi, küratöryel metnin yazılması, sanatçılar ve sergi projesinde yer alacak eserlerin seçilmesi, sanatçılarla bir proje üzerinde nasıl birlikte çalışılabilir, sergi kurgusu ve kuruluşu, sergi projesi için bütçelendirme, eserlerin transportasyonu, korunması, sigortalanması, süreçte yer alan hukuksal boyut, estetik, farklı küratöryel stratejiler, farklı galeri ve sanat kurumlarının işleyiş modelleri, farklı disiplinden sanatçıların sanatına bakış, uluslararası küratöryel projelerin yönetimi, sergileme teknikleri ve problemlerine çözümler, katılımcılık ve izleyici geliştirme, göstergebilim ve görsel dil, sergi kataloğu ve kitabının hazırlanması olarak özetlenebilir.

Konuşmacılar uluslararası sanat platformundan sanat aktörleri olduğu için seminerler Türkçe ve İngilizce veriliyor. Bienaller, galeriler, müzeler ve sanat fuarları ile ilgili örnek vaka çalışmalarına da yer
veriliyor, birçok sanat kurumu ev sahipliği yaparak, işleyiş modellerini anlatıyor.

Programın sonuç aşamasında, katılımcılar kapsamlı birer bitirme projesi üzerinde çalışıyorlar ve programa iştiraklerinin yanı sıra bitirme projesi de değerlendirilerek program sonunda katılımcılara bitirme belgesi veriliyor.

Program Ocak 2021 – Temmuz 2021 döneminde gerçekleştirilecek.
Başvuru için son tarih 25 Aralık 2020

-Kimler katılabilir şartlarınız neler?

Programa Lisans ve Yüksek Lisans seviyesinde öğrenciler; görsel sanatlar, sanat yönetimi, felsefe, sosyoloji, mimarlık, mühendislik, siyaset bilimi, ekonomi bölümü gibi farklı bölümlerin öğrencileri ve mezunları katılabilirler. Katılımcı adayların başvuruları bir jüri tarafından değerlendiriliyor ve programa katılmaya hak kazananlar belirleniyor.

Bu sene başvuru için; sorulan 4 soruya 500’er kelimelik cevap, motivasyon mektubu, cv ve iki referans mektubu talep ediliyor. Sorulan sorulara örnek verecek olursak; katılımcı adaylardan, önümüzdeki iki sene içerisinde gerçekleştirmeyi hayal ettikleri küratöryel bir projeyi kavramsal çerçevesi ve detayları ile anlatmaları isteniyor.

Yukarıda da belirtmiş olduğum gibi, bazı seminerler yabancı konuşmacılar tarafından verildiği için, başvuranların Ingilizce seviyeleri de göz önünde bulunduruluyor.

Ayrıca programın tamamı dışarıdan katılıma açık olmasa da, bazı seminerlere dışarıdan katılım da mümkün. Bunun için, önceden kayıt olmak gerekiyor.

-Program ne kadar zaman sürecek?

Program 7 ay sürüyor, her hafta iki seminer gerçekleştiriliyor. Küratöryel süreçte birçok farklı aşama var, her konu uzman profesyoneller tarafından ele alınıyor, 50 seminer ve 8 atölye yapılıyor.

-Nasıl ve nereye başvuru yapacaklar?

Son başvuru tarihi 25 Aralık 2020 olarak belirlendi. Açık Diyalog Istanbul ve Akbank Sanat web sitelerinden başvuru için gerekli bilgi belgeler hakkında bilgi alınabilir. Ilgilenenler, 0212 230 02 89 no’lu telefondan veya apply@curatingcontemporaryart.org adresinden yazıp bilgi talep edebilirler.

-Katılımcılar bu program sonunda neler öğrenmiş olacak?

Bu programın amacı katılımcılara küratörlük konusunda a’dan z’ye baz eğitim vermek ama bu sadece bir başlangıç. Küratörlük çok önemli bir görev ve çok donanımlı olmayı gerektiriyor. Bunun için katılımcıların, programdan sonra da kendilerini geliştirmeye her zaman önem vermeleri, araştırmalara devam etmeleri, yurt içinde ve dışındaki bienalleri, fuarları ve sanat kurumlarını takip etmeleri, mümkün oldukça projelerde yer almaları gerekiyor. Tabii program esnasında oluşturdukları ve daima geliştirecekleri sosyal çevre de (network) büyük bir önem taşıyor. Bu programda tanışacakları çok değerli sanat aktörleri ve diğer katılımcılarla iletişimlerini sürdürmeleri de önem taşımaktadır.

-Programı bitirdikten sonra bir belge alabilecekler mi ?

Katılımcılar 7 ay sürecek seminerlere katılımları ve program sonunda sunacakları bitirme projelerinin jüri tarafından değerlendirilmesi neticesinde, iki kurum tarafından hazırlanmış bir bitirme belgesi almaya hak kazanıyorlar.

-Programı bitirenler için önerileriniz neler?

Yukarıda da belirtmiş olduğum gibi, kendilerini geliştirmeleri, ulusal ve uluslararası bağlamda sanat dünyasında olup bitenleri takip etmeleri önemli. Bir küratör adayının sadece sanat dünyasında olup bitenleri değil dünya genelindeki ekonomik, sosyolojik, politik gelişmeleri de takip etmesi gerekiyor. Bunun için gözleri, kulakları hep açık olmalı, bol bol okumaları ve araştırmaları gerekiyor.

–Eklemek istedikleriniz

Başvuruları heyecanla bekliyoruz. Programa ilginiz ve duyuru desteğiniz için size çok teşekkür ediyoruz.

Röportaj: Selen Filiz