Yok Olan Tarih: Notre Dame

O, Paris’ in tarihiydi. Seine Nehri’ nin göz bebeği, Victor Hugo’ nun en bilinen eserine adını vermişti: Notre Dame Katedrali. Gotik Mimari denilince akla gelen ilk katedral olan bu yapı Dünya Sanat Günü olan 15 Nisan’ da yandı. Sanat Tarihi ile edebiyatın birleştiği bu büyüleyici yapının başına gelenler tüm sanat severlere bir hüsran yaşattı. Büyük bir hüsran…

Fransız Devrimi’ndeki çatışmanın izlerini hasar olarak alan, Jeanne Darc’ ın yargılanması, Napolyon’ un tac giyme töreni ve De Gaulle’ ün cenazesi gibi önemli toplumsal olayların yaşandığı bu katedrali gelin beraber tanıyalım:

Notre Dame adını almasının nedeni Meryem Ana’ ya adanmış olmasındandır. İkonaklazma döneminden sonra zirve yapmıştır. Bunun nedeni o dönemde ikonalara ve Hz. Meryem’ e karşı bir düşmanlık oluşmasıydı. İkonaklazma dönemi bitince Meryem’ in Zaferi’nin gösterilmesi amacıyla Hz.Meryem adına bir çok kilise ve katedral yaptırıldı. Fransa’ daki gotik yapıların genel özelliklerine bakacak olursak; katedraller taşa oyulmuş bir kitap gibi tasarlanmıştır. Bu katedral’de bu izlenimi uyandırır. Giriş kapılarındaki vitraylı gül pencereler ve taş işçiliği izleyenlerin nefesini kesecek kadar güzel bir seyir imkanı sunar.

Gotik dönemde duvarlar ince olduğu için bu yapıda da duvarlar uçan payandalar ile desteklenmiştir. Dikeylik Romanesk dönemden daha fazla vurgulanmış ve bu durum katedrale daha görkemli bir görünüm kazandırmış. Yapının yüksek olması insanı ezen görünümü ile ilahi gücü vurgulamıştır.
5 nefli, dışa taşkın transeptli bu yapı, bir gotik mimari harikasıdır.

Yapının batı cephesi düzenli bir görünüme sahiptir. Kulelerin ikiz penceresi çok beğenilmiş ve taklit edilmiştir. Batı cephesinin orta kapısının tympanonunda (alınlık) “Son yargılama ” konusu işlenmiştir. Trumeau (Bir kapının 2 kanadının arasında yer alan ve tympanonu destekleyen sütun) kısmında ise ” Ders veren İsa” heykeli vardır. Sövelerde ise havari heykelleri bulunur. Havariler İsa’ yı dinler vaziyette betimlenmiştir. Havari heykellerinin altında yer alan iki sıra rölyefte ise ” İyi ve kötü huylar” gibi konular işlenmiştir.

Teşekkürler: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde ” Ortaçağ Batı Sanatı” dersini veren sayın hocam Prof. Dr. Funda Berksoy’ a teşekkürlerimi sunuyorum.

Görsel Kaynakça:
*Pinterest
( İtunes ve Play Store’ dan kolaylıkla indirebilirsiniz)

Konuyu daha iyi anlamak için:
*G.Danskoy, Y.Agibolova – Ortaçağ Tarihi
*Lenand M. Roth- Mimarlığın Öyküsü

• Umberto Eco- Ortaçağ’ ı Düşlemek
• FRANSA’DA GOTİK SANAT VE KİLİSE MİMARİSİNE ETKİSİ MUHAMMET BAHADIR ARAR ( Academia.edu dan bulunabilinir)

Yazan: Elif Özcan