Anadolu Güneş Kurs Sembolü

Merhaba değerli Gazete Sanat okuyucuları, sizlere bu yazı aracılığıyla, bazen üstünde ses çıkarması için sallanan parçaları ile, bazen ise barışı simgeleyen geyikler ve bazen de çoğalmayı anlatan kuş, ağaç ve doğa figürleri ile dikkatimizi çekmiş olması kuvvetle muhtemel olan ayrıca merak edenlerin Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde görebileceği “Anadolu Güneş Kurs” undan bahsetmek istiyorum.

Anadolu’nun birçok medeniyete beşiklik yaptığı dönemlerde bilinen en eski adı, Mezopotamya yazılı kaynaklarından da anladığımız üzere “Hatti Ülkesi” idi. Anadolu’dan bahsederken “Hatti” ismi o kadar benimsenmiştir ki daha sonra ki çağlar da bu isim karşımıza “Hattuş, Hititler, Hattuşa” olarak çıkmıştır. Anadolu yerli halk olan “Hatit kavmi” ile bölgeye yeni yerleşen “Hitit kavimleri” ile karışan halkın, “Hatti-Hitit kültürünü” oluşturduğunu söyleyen değerli tarih ve bilim insanları vardır.

Bu dönemlere ait akıllarda kalan en önemli sembollerden biri şüphesiz “Anadolu Güneş Kursu”dur. Genellikle tunç, gümüş veya altından yapılan, daire şeklinde tasarlanan, geometrik desenler ve hayvan figürleri ile bezenmiş olan sembol, Atatürk’ün emriyle “Alacahöyük”te bulunmuştur.

Güneş metaforu insanlarda, “sıcaklık, samimiyet, yaşam kaynağı” çağrışımlarını açığa çıkardığından antik dönemlerde olduğu gibi günümüzde de açığa çıkardığı anlamlar nedeniyle tasarımcılara ve kurumsal firmalara, vakıflara, projelere ilham kaynağı olmaktadır. Antik Çağ dönemlerinde ise kutsal törenlerde ve dini ayinlerde katılanları sakinleştirmek, teklik ve bağlılık ilkesini hatırlatmak için kullanılıyordu.

Güneş Kursu’nu oluşturan yuvarlak, güneşi ifade ederken boynuz benzeri figürler ise doğayı, insanlığın çoğalmasını, üremeyi temsil etmektedir. Kuşların ise hürriyeti temsil ettiği kabul görmüş görüşler arasındadır. Ok veya Güneş ışını benzeri olan figürler ise ilerlemek ve ışınları yaymak anlamını sembolize etmektedir. Bazı antik dönem mezarlarında ise oldukça farklı ve şahsına münhasır, kimlik kartı olarak kullanılan Güneş Kurs’ larına da rastlanır.

Yalnızca Hitit uygarlığı ve sanatının sembolü olmasının yanı sıra dönemin astrologları için ise araç olan ve Türk masallarında bahsi geçen Güneş Kursu, aynı zamanda başkent Ankara’nın halk tarafından bağdaştırılmış olan kadim Türk sembollerindendir.

Bence, kültür ve sanat, yaşam hatta ırk bakımından bağlı olduğumuz eski Anadolu topluluklarının her çeşit kalıntısı günümüz insanının mirası sayılır.  Bu tür, tarihsel metaforik emanetlerimizi sevmek ve korumak bizleri yüceltir. Çünkü geçmişi bilmeyenler ileriyi göremezler.

“Sanat, uygarlığın imzasıdır” 

Beverly Hills’ in,  sanat hakkında söylenmiş olan özdeyişini sizlerle paylaşırken herkesin “sağlıklı,mutlu ve huzurlu bir bayram” geçirmesini dilerim.

Şimdilik Anadolu Güneş Kurs Sembolü hakkında yazdım. Yeni bir yazıda görüşmek dileğiyle, cümlelerime burada ara veriyorum.

Hoşçakalınız, sevgi ve saygılarımla.

Yazan: Tülay Çağlar Kadı