İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Erhan Us’tan Müziğe Yapay Zekâ ile Kavramsal Dokunuş

Kavramsal sanatçı ve yazar Erhan Us, yeni projesinde, çeşitli mecralarda yayınlanmış sosyo—politik şiirlerini; yapay zekâ kullanarak müzikleştirdi ve Faili Meşhur adlı ilk müzik albümünü çıkardı. Geçen yıllarda 30’a yakın ülkede sergilenmiş kavramsal yerleştirme, resim, video, fotoğraf gibi yapıtlarıyla bilinen sanatçı; görsel sanatlardaki metalaşmanın müzikte de yaşandığını, ve bunu kendi sanat pratiğine paralel, yeni bir uzantı olarak işlediğini belirtiyor.

Projede yapay zekânın kullanımı, söylemlerın müzikleştiğinde tüketim unsurlarına dönüşerek anlam kaybına uğramasına protest bir bakış olarak karşımıza çıkıyor. Sanat piyasasında ideoloji ve içerikten ziyâde, eğlencenin bir amaç hâline gelmesini eleştiren Us, Künye adlı parçada, albümlerde rastlanılmayan biçimde sadece konuşarak karşımıza çıkıyor ve şunları söylüyor.

“Albümün son parçasına kadar dinleyici, sesimi hiç duymadı. Çeşitli edebiyat dergilerinde yayımlanmış şiirlerimi —ve yenilerini—, yapay zekâ kullanarak dönüştürdüğüm bir projeyi dinledi sadece.

Künye —diğer adıyla eser bilgisi—, görsel sanatlarda yapıtın yanındadır. Sanatçının tasarladığı anlamın, deneyim hâline gelirken izleyici tarafından terk edilmemesini sağlar. Yerleştirme, resim, fotoğraf, video, illüstrasyon ve diğer yapıtlarımı yıllardır bu şekilde; bağlamı sağlıklı aktarmayı öncelik belirleyerek sanatseverlerle buluşturdum.

Eserler üretirken kavramsal ve deneysel sanat pratiğimin ekseni; güzellik ve ana akım alışkanlıklar yerine, içlerinde ve çevrelerinde anlam ve direnişi barındırmalarıydı. Bu yolda, yarattığım sergiler engellendi, kitaplar sansürlendi ve zaman zaman seyirci, eserin fiziksel yapısını gözlemlemeyi ‘deneyim’ zannederek mekândan ayrıldı.

Şimdi ise, farklı alanlarda varolan eser künyesini, bir müzik albümünün bir parçası olarak duymak paradoksu deneyimleniyor. Müziksiz bir parça. Bir kayıt. Diğer eserlerin seslendirmesi için kullanılan yapay zekâ, belirsizlik, hatalar burada yok. Yapay zekâ ve yazılmış şiir ikilisinin, anlamın haricinde, müzikal bir iddiası olmaması gibi.

Yığın, Tekerrür, sıkışmışlık ve ikiyüzlülük hakkında terapi niteliğinde şiirlerimden yapıldı. FNSK ve Polisopolis, bireyi kimlik siyaseti ve polisleşmekte olan devletin baskılamasını konu edinen uzun bir şiirin ikiye bölünerek hazırlanmış formları. Distopya ile Faili Meşhur da, albüme ismini veren ve gerici cinayetlerle kaybettiğimiz Türk aydınları anısına yazdığım iki sayfalık bir şiirin bölünüp şarkılaştırılmış hâlleri. Claudius ise, Roma’da kendisi hakkında hazırlanmış bir sergiyi gezerken; müzeden çıktığımda kaleme aldığım iktidar—toplum ve yönetici—yönetilen zihni arasındaki farklar üzerine bir yazının şiirsel parçasıydı.”

İlk yorum yapan siz olun

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir