Saz çalan az sayıdaki Batı Avrupalı müzisyenden biri olan Berlinli müzisyen Petra Nachtmanova, bu telli çalgının efsanevi kökenleri peşinde Berlin’den yola çıkıp 7 ülke ve 10.000 kilometre yol kat edip sazın doğum yeri olan Horasan’a gitti. Avusturya’da Leh bir anne ile Çek bir babanın kızı olarak dünyaya gelen ve Türkçe dahil 8 dili çok iyi derecede konuşan Nachtmanova’nın bu etkileyici yolculuğu, yönetmen Stephan Talneau tarafından bir yol belgeseli haline getirildi. 2.000 yıldır kuşakları bir araya getiren sazın, yüzyıllar boyunca nasıl hâlâ birçok kültürün kalbinde yer aldığını öğrenmek isteyen Nachtmanova’nın yolculuğunu konu alan “Saz” belgeseli şimdi BluTV’de izleyiciyle buluşuyor.
Müziğin gücünü gösteren ve dünyanın sınırlarını zorlayan “Saz”, kültürler ve zaman arasında köprü kuran bir yol filmi, bir Avrupalının gözünden insanların ortak kültürünü arayış yolculuğu… Film sektöründe 12 yıllık deneyime sahip yapımcı, editör ve yönetmen Stephan Talneau’nun ilk filmi “Saz”, öznel bir bakışla şehirden şehre, yaylalardan dağlara, kültür ve zamanlar arasında köprü kurarak sazın özüne çıkılan yolculukta türküleri kovalıyor.
Dünya prömiyerini 38. İstanbul Film Festivali’nin Musikişinas bölümünde yapan ve büyük beğeni toplayan “Saz” belgeseli, 7 Ağustos 2020 Cuma gününden itibaren BluTV’de Türk seyircisiyle buluştu. Filmin YouTube kanalında “The SAZ Collection” başlığıyla sunulan videolar ise çekimler esnasında kaydedilen ancak filmde yer almayan görüntülerden oluşuyor. Belgeselin paralel projesi niteliğindeki “The SAZ Collection”, çok değerli müzisyenlerin sanatlarını icra ettiği yaklaşık 60 müzik videosuyla eşsiz bir seçki sunuyor.
Berlin Humboldt Üniversitesi’nde Orta Asya üzerine eğitimine devam eden Petra Nachtmanova, Türk göçmenlerin 50 yıl önce Almanya’ya getirdiği ve hâlâ ilk günkü gibi tutkuyla yaşatılan köklü saz geleneği ile Kreuzberg’de tanışıyor. Aylarca süren araştırmaları sırasında, zamanı ve sınırları aşmış bu çalgıya dair yüzlerce soruyla karşılaşan Nachtmanova, bu telli çalgının efsanevi kökenlerini aramak için sırtında bağlamasıyla hayatının yolculuğuna çıkıyor.
Almanya’nın başkenti Berlin’den başlayan bu yolculuk, Balkanlardaki gizli köyler üzerinden geçip İstanbul’a, oradan Anadolu’nun tepelerini aşarak Kafkas Dağlarına ve Azerbaycan aşıklarına ulaşarak, sazın doğduğuna inanılan gizemli Horasan Bölgesi’nde son buluyor. Petra Nachtmanova, sembolik anlamları olan bu şehirlerden geçerek orada yaşamını sürdüren müzisyenlerin hissettikleri ve anlattıkları üzerinden, ezgilere konu olan, kağıda dökülmemiş efsaneleri ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Bosnalı saz ustalarıyla, takım elbiseleriyle dağlara çıkan müzik erbaplarıyla ve Blues Rock’un muhtemel mucitleri Türkmenlerle tanışan yetenekli müzisyen, her karşılaşmada tek bir şey istiyor: “Bana eve götürebileceğim bir şarkı çalın”. Başlardaki kuşkucu şaşkınlık yerini önce hayranlığa, sonra da derin bir güvene bırakıyor. Belgeselde Nachtmanova, sazın öyküsünü Erkan Oğur, Murat Ertel, Erdal Erzincan, Gjovali Shani, Bosnalı Saz grubu “Sevdah”, Suat Kaya, Ayşe Sewaqî, Aşık Mübariz Aliyev ve Seyed Arash Shahriyari gibi müzisyenlerle birlikte keşfediyor.
Yapımcılığını C. Cay Wesnigk’in üstlendiği Anthromedia yapımı “Saz” belgeselini izlemek için aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz.
İlk yorum yapan siz olun