İnsan faktörünün öne çıktığı Rönesans, Ortaçağ ile Yeniçağ arasında yaşanmış olup yaşamsal, sanatsal, bilimsel alanda yeniliklerin yaşanması sebebiyle “Yeniden Doğuş” anlamına gelmektedir. Eski anlayış ve bağnazlıklara tepki niteliği taşıyan bu dönemde matbaanın, daha fazla kullanılabilir olması yeni buluş ve düşüncelerin hızla yayılmasına etken olmuştur. Coğrafi, yeni keşiflerden sonra zenginleşmiş olan kitleler aracılığıyla, sanattan zevk alan yeni bir sınıfın ortaya çıkması ise sanatsal reformların oluşmasını fazlasıyla etkilemiştir. Bilim anlamında hızla yol alan Avrupa’da, sanatın merkezi artık daha çok insandır. Doğaya yakın olmak ve insan figürünü daha fazla resmetmek sanatsal yenilikler arasındadır.
1300’lerden 1600’lere uzanan gelişim dönemini içeren gerek bilim alanında gerekse sanat alanında çok önemli gelişmeler yaşandığı Rönesans Dönemi aracılığıyla serbest düşünce ortamı eskiye tepki olarak “yeniden doğdu”. Gözleme ve araştırmaya dayanan pozitif düşüncenin ortaya çıkmasıyla birlikte kilise zayıflaması reform hareketlerinin Ortaçağdan sonra, hümanizmin etkisiyle hız kazanmasına sebep oldu. Yunan ve Roma kültürünün ata mirası etkisiyle sanatsal yenilikler sonra ki yüzyıllara köprü vazifesi görmüştür. Rönesans dönemine kadar bilim, sanat ve medeniyet alanlarında İslam Ülkeleri öncü iken Rönesans hareketleriyle birlikte Avrupa Ülkeleri bu alanlarda ön plana çıkmıştır.
Sanat alanında, toplumun geçmişle olan bağlarını irdeleyen sanatçılar doğanın, insan anatomisinin bilgisine ulaşarak resim ve heykelin aracılığıyla Yunan sanatçı atalarının ustalığına eriştiler. Yepyeni bir sanat anlayışının ortaya çıktığı Rönesans, aslında Antik Çağı yeniden canlandırma arzusudur. Toplum ve insan ilişkilerinin mantık ve gözlem sonucu irdelenmesi gerçeği sanatsal bakış açılarını büyük oranda etkilemiştir. Hali hazırda Ortaçağın sonlarına doğru kültür ve sanatta önemli bir birikimin oluşması da sanatsal reformlara etken bir diğer itkidir.
Örneğin, resim artık bağnazlıkların yerini özgürlükçü düşüncelere bırakması, sosyal yaşantı değişikliği ve toplumsal canlanma sebebiyle evlere taşınmıştır. Halk artık kendi portre ve heykellerini betimletebilir, evinde sanata yer verebilir hale gelmiştir.
Rönesans’ın erken ve geç olmak üzere 2 dönemi vardır. Dönemler içerisinde Rönesans’a ruhunu veren büyük düşünürler ve sanatçılar halkları büyük oranda etkileyerek sanatsal, düşünsel ve yaşamsal biçimde özgürlük fikrinin hakim olduğu temellerin atılmasını sağlamıştır.
Rönesans dönemine ait en çok bilinen sanat eserleri ve sanatçıları derleyecek olursam,
Gentile Bellini’nin Fatih Sultan Mehmet Portresi, Cervantes’in Don Kişot kitabı Montaigne’in “Denemeler” kitabı Leonardo da Vinci’nin “Son Akşam Yemeği” Michelangelo’nun “Ademin Yaratılışı” Dante’nin İlahi Komedya kitabı Shakespeare’in Othello’su en çok kabul gören ve ruhlara işleyenler arasında yer alır.
Yeniden görüşmek dileğiyle…
*Başlıktaki Görsel: Paolo Veronese, Cana’da Düğün (1563) (Hz. İsa’nın suyu şaraba dönüştürmesi)
Yazan: Tülay Çağlar Kadı
[…] sanatçılar ve eserleri nelerdir?” gibi sorularımıza gelin birlikte cevap arayalım.Rönesans, “yeniden doğuş” demektir. Orta çağ, yüzyıllar boyunca Avrupa ’nın kilise baskısı altında yaşadığı bir […]